Przed laty szpinak zyskał złą sławę. Dopiero bajki o odważnym marynarzu Popeye u przywróciły mu „dobre imię” i sprawiły, że powrócił na nasze talerze. I słusznie, ponieważ w liściach szpinaku znajduje się moc cennych dla naszego zdrowia pierwiastków, witamin i mikroelementów.
Bomba witaminowa – wartości odżywcze
Szpinak jest rośliną o jadalnych liściach, które wykorzystywane są powszechnie w kuchni do przyrządzania szeregu smakowitych potraw. Jednocześnie jest to warzywo będące bogatym źródłem witamin i mikroelementów, bardzo ważnych dla naszego zdrowia.
CIEKAWOSTKA
Szpinak wywodzi się z Persji, a w Europie był znany już w średniowieczu, choć nie zyskał wówczas popularności. Dopiero w XIX wieku za sprawą pielęgniarek od Św. Wincentego a Paulo zaczęto go powszechnie wykorzystywać w diecie chorych, którzy po spożyciu potraw ze szpinaku szybko zaczęli wracać do zdrowia.
Zawartość cennych składników odżywczych czyni ze szpinaku jedną z najzdrowszych roślin.
Żelazo – w 100 g szpinaku znajdują się 3 mg żelaza. Odpowiada ono za utrzymanie prawidłowego metabolizmu, uczestniczy w transporcie tlenu, będąc składnikiem hemoglobiny i mioglobiny, które wiążą tlen wewnątrz erytrocytów. Jednocześnie jest częścią cytochromów i bierze udział w przenoszeniu elektronów. Żelazo uczestniczy w tworzeniu składników krwi, a jego niedobór powoduje anemię i zmniejszenie metabolizmu oraz wydolności fizycznej człowieka.
Wolny kwas foliowy, czyli witamina-B11 w 100 kcal szpinaku znajduje się 1 mg witaminy B11. Kwas foliowy wspomaga produkcję krwinek czerwonych i przetwarzanie substancji białkowych. Jest ważny dla prawidłowego rozwoju płodu w okresie ciąży.
Roślinna sekretyna – hormon tkankowy wydzielany w organizmie człowieka przez błonę śluzową jelit. Wpływa na procesy trawienia, aktywizując produkcję soku trzustkowego i pobudzając pracę hormonu żołądkowo-jelitowego.
Dodatkowo roślina ta jest doskonałym źródłem wapnia, budulca naszych kości, a poza tym w swoim składzie posiada witaminy C, E, K, B1, B2, B6 oraz jod, mangan i karoten. Na 100 gram szpinaku przypada aż 48,8 mg witaminy C, która uszczelnia naczynia krwionośne i zwiększa odporność organizmu na infekcje. Jako bogate źródło witaminy K szpinak odgrywa ważną rolę w krzepnięciu krwi. Witaminy z grupy B zawarte w jego liściach obniżają poziom cholesterolu, zaś witamina E jest istotna dla opóźnienia procesów starzenia się organizmu. Jest bogaty w antyoksydanty, które wspierają naturalny system immunologiczny naszego organizmu. Szpinak opóźnia procesy utraty pamięci i chroni przed chorobą Parkinsona.
CIEKAWOSTKA
Okłady z gotowanych liści szpinaku pomagają na liszaje, opryszczkę, łuszczycę czy na trudne do zagojenia rany. Szpinak jako roślina lecznicza. W medycynie naturalnej szpinak jest wykorzystywany od lat z uwagi na swój specyficzny skład. Naukowcy wykazali jego przeciwnowotworowe działanie. Między innymi zmniejsza on ryzyko wystąpienia raka płuc. Osoby palące papierosy i narażone dziedzicznie na wystąpienie tego rodzaju nowotworu powinny wypijać pół szklanki soku ze szpinaku dziennie, w ramach profilaktyki antyrakowej. Taka kuracja zalecana będzie także dla biernych palaczy.
W medycynie szpinak wykorzystywany jest podczas leczenia:
- schorzeń trzustki,
- zaparć,
- nadciśnienia,
- anemii,
- problemów skórnych.
Szpinak według amerykańskich naukowców daje wspaniałe efekty w leczeniu schorzeń okulistycznych. Pozwala odzyskać widzenie, ale bez kolorów.
Przeciwwskazania do stosowania
Z uwagi na wysoką zawartość kwasu szczawiowego w szpinaku, warzywo to nie jest polecane osobom cierpiącym na schorzenia związane z nerkami i wątrobą, ani pacjentom chorującym na reumatyzm czy artretyzm.
CIEKAWOSTKA-SZPINAK DLA KULTURYSTÓW
Kultowa bajka o marynarzu Popeye’u jasno wskazywała, że dzięki szpinakowi można nabrać tężyzny fizycznej. Tak też jest w istocie, bowiem szpinak pozwala na zwiększanie masy mięśniowej i na regulowanie przyrostu tkanki tłuszczowej w organizmie człowieka. Polecany jest dla kulturystów, osób aktywnych fizycznie, jak i tych, które są na diecie odchudzającej i chcą zrzucić zbędne kilogramy.
Szpinak w kuchni
Potrawy ze szpinakiem nie muszą być niesmaczne. Zła opinia o nich jest krzywdząca. Można przygotowywać szpinakowe zapiekanki, sosy szpinakowe, a nawet herbaty ze szpinaku, które zaskoczą nas swoim ciekawym smakiem, a w wersji z miętą stanowi doskonały napój orzeźwiająco- zdrowotny na gorące dni. Taka niecodzienna wersja podania szpinaku posmakuje również najmłodszym. Można pić wywar ze szpinaku, przyprawiony solą i pieprzem. Szpinak sprawdzi się świetnie jako pasta na kanapki, nadzienie wegetariańskiej lasagne czy też pierogów i naleśników. Czosnek idealnie pasuje Potrawy ze szpinakiem idealnie komponują się z czosnkiem, który nadaje im intensywny, szlachetny smak. Dodatkowo, jest bogaty w naturalne składniki odżywcze, wzmacniające organizm.
Barbara Fołda
